-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 2
/
Copy path30-Jataka-4.txt
5894 lines (4544 loc) · 197 KB
/
30-Jataka-4.txt
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
j iv_utf8
[pts vol j - 4] [\z j /] [\f iv /]
[pts page 004] [\q 4/]
[bjt page 348] [\x 348/]
10. dasakanipāto
1355. catudvāramidaṁ nagaraṁ āyasaṁ 1- pākāraṁ,
oruddha pati2-ruddhosmiṁ kiṁ pāpaṁ pakataṁ mayā.
1356. sabbe apihitā dvārā oruddhosmiṁ yathā dvijo, 3-
kimādhikaraṇaṁ 4- yakkha cakkāhinihato ahaṁ.
1357. laddhā satasahassāni atirekāni visati,
anukampakānaṁ ñātinaṁ vacanaṁ samma nākari.
1358. laṅghiṁ samuddaṁ pakkhandi sāgaraṁ appasiddhikaṁ.
catubbhi 5- aṭṭhajjhagamā aṭṭhāhipi soḷasa,
soḷasāhi ca khattiṁsā 6- atricchaṁ 7- cakkamāsado;
icchāhatassa posassa cakkaṁ bhamati matthake.
1359. upari visālā duppurā icchā visaṭagāmini,
ye ca taṁ anugijhanti te honti cakkadhārino.
1360. bahuṁ bhaṇḍaṁ 8- apahāya 9- maggaṁ appaṭivekkhiya,
yesaṁ cetaṁ asaṅkhātaṁ 10- te honti cakkadhārino.
[pts page 005] [\q 5/]
1361. kammaṁ samekkhe vipulañca bhogaṁ
icchā naṁ seveyya 11- anatthasaṁhitaṁ.
kareyya vākyaṁ anukampakānaṁ
taṁ tādisaṁ nātivatteyya cakkaṁ.
[pts page 006] [\q 6/]
1362. kiva 12- ciraṁ nu me yakkha cakkaṁ sirasi ṭhassati,
kati vassasahassāni taṁ tādisaṁ nātivatteyya cakkaṁ.
1363. atisāro accasaro mittavinda suṇohi me,
cakkaṁ te siramāviddhaṁ na taṁ jīvaṁ pamokkhasīti.
1. catudvārajātakaṁ.
[pts page 009] [\q 9/]
1364. kaṇhovatāyaṁ puriso kaṇhaṁ bhuñjati bhojanaṁ,
kaṇhovatāyaṁ bhumippadesasmiṁ mayhaṁ mananaso piyo.
1. āsayaṁ - machasaṁ 2. paṭi - machasaṁ, syā 3. dijo - machasaṁ, syā 4. kimadhi - machasaṁ 5. catūhi - a. 6. dvattiṁsa - machasaṁ
7. atricchaṁ - machasaṁ 8. bahukhaṇḍaṁ - machasaṁ, syā 9. avahāya - machasaṁ, cimu. 10. asaṅkhakhātā - machasaṁ 11. seve - machasaṁ 12. kiṁva - machasaṁ
[bjt page 350] [\x 350/]
1365. na kaṇho tacasā hoti antosāro brāhmaṇo
yasmiṁ pāpāni kammāni sace kaṇho sujampati.
[pts page 010] [\q 10/]
1366. etasmiṁ te sulapite patirūpe subhāsite,
varaṁ brāhmaṇa te dammi yaṁ kiñci manasicchasi.
1367. varaṁ ce me ado sakka sabbabhūtānamissara,
sunikkodhaṁ 1- suniddosaṁ nillobhaṁ vuttimattano.
nisnehamabhikaṅkhāmi ete me caturo vare.
1368. ninnu kodhe ca dose vā lobhe senaheva brāhmaṇa,
ādinavaṁ sampassi 2- taṁ me akkhāhi pucchito.
[pts page 011] [\q 11/]
1369. appo hutvā bahu hoti vaḍḍhate so akhantijo,
āsaṅgi bahupāyāso tasmā kodhaṁ na rocaye.
1370. duṭṭhassa pharusā vācā parāmāso anantarā,
tato pāṇi tato daṇḍo satthassa paramā gati 3-
dosā kodhasamuṭṭhāno tasmā dosaṁ na rocaye.
1371. alopasahasākārā nikati vañcanāni ca,
dissanti lobhadhammesu tasmā lobhaṁ na rocaye.
1372. senaha saṅgathitā ganthā 4- senti manomayā puthu,
te bhusaṁ upatāpenti tasmā snehaṁ na rocaye.
[pts page 013] [\q 13/]
1373. etasmiṁ te sulapite patirūpe subhāsite,
varaṁ brāhmaṇa te dammi yaṁ kiñci manasicchasi.
[pts page 014] [\q 14/]
1374. varaṁ ce me ado sakka sabbabhūtānamissara,
araññe me viharato nicaṁ ekavihārino.
ābādhā mā uppajjeyyuṁ antarāyakarā bhusā.
1375. etasmiṁ te sulapite patirūpe subāsite,
varaṁ brahmaṇa te dammi yaṁ kiñci manasicchasi.
[pts page 014] [\q 14/]
1376. varaṁ ce me ado sakaka sabbabhūtānamissara
na mano vā sariraṁ vā maṅkate sakka kassaci
kadāvi apahaññetha etaṁ sakka varaṁ vareti.
2. kaṇhajātakaṁ.
1. sunikodhaṁ - machasaṁ 2. ādinavaṁ sampassi - machasaṁ 3. parāmasati - machasaṁ, syā 4. saṅgatthitā - syā.
[bjt page 352] [\x 352/]
1377. yo kopaneyye na karoti kopaṁ,
na kujjhati sappuriso kadāci,
kuddhopi yo nāvikarāti loke.
taṁ ve naraṁ samaṇaṁ āhu loke.
1378. ūnodaro 2- yo sahate jighacchaṁ
danto tapassi 3- mitapānabhojano,
āhārahetu na kāroti pāpaṁ
taṁ ve naraṁ samaṇaṁ āhu loke.
1379. khiḍḍaṁ ratiṁ vippajahitva 4- sabbaṁ
na cālikaṁ bhāsati kiñci loke,
vibhusanaṭṭhānā virato methunasmā
taṁ ve naraṁ samaṇaṁ āhu loke.
1380. pariggahaṁ lohadhammañca sabbaṁ
yo ce pariññāya paribbajeti,
dantaṁ ṭhitattaṁ amamaṁ nirāsaṁ
taṁ ve naraṁ samaṇaṁ āhu loke.
1381. pucchāma kattāraṁ anomapaññaṁ
gāthāsu no viggaho atthi jato,
chindajja kaṅkhaṁ vicikicchitāni
tayajja kaṅkhaṁ vitaremu sabbe.
1382. ye paṇḍitā atthadassā bhavanti
bhāsanti te yoniso tattha kāle,
kathaṁ nu gāthānaṁ 5- abhāsitānaṁ atthaṁ nayeyyuṁ kusalā janinda.
1383. kathaṁ bhave bhāsati nāgarājā
kathaṁ pana garuḷo venateyyo, 6-
gandhabbarājā pana kiṁ vadeti
kathaṁ pana kurunaṁ rājaseṭṭho.
1384. khantiṁ bhatva bhāsati nāgarājā
appahāraṁ garuḷo venateyyo gandhabbarājā rativippahānaṁ
akiñcanaṁ kurunaṁ rājaseṭṭhā'ti. +
1385. sabbāni etāni subhāsitāni
nahettha dubbhāsitamatthi kiñci,
yasmiñca etāni patiṭṭhitāni
arāva nābhyā 7- susamohitāni,
catubbhi dhammehi samaṅgibhūtaṁ
taṁ ve naraṁ samaṇaṁ āhu loke.
1. samaṇamāhu - machasaṁ, syā 2. onodaro - syā 3. tapisaṁ - machasaṁ 4. vippajahitvāna - machasaṁ, syā 5. kathānaṁ - machasaṁ, syā 6. garuḷo pana venateyye kimāha - machasaṁ, syā 7. nabhyā - machasaṁ, syā + ayaṁ gāthā muddita jātakapāḷiyaṁ natthi.
[bjt page 354] [\x 354/]
1386. tuvaṁ 1- seṭṭho tvamanuttarosi
tvaṁ dhammagu dhammavidu sumedho
paññāya pañhaṁ samadhiggahetvā,
acchecchi dhīro vicikicchitāni
acchecchi 2- kaṅkhaṁ vivikicchitāni
cundo yathā nāgadantaṁ kharena.
1387. niluppalāhaṁ vimalaṁ anāgaghaṁ
vatthaṁ imaṁ 3- dhumasamānavaṇṇaṁ,
pañcassa veyyākaraṇena tuṭṭho
dadāmi te dhammapujāya dhīra.
1388. suṇṇamālaṁ satapattathulalaṁ 4-
sakesaraṁ ratanasabhassamaṇaḍitaṁ
pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho
dadāmi te dhammapujāya dhīra.
1389. maṇiṁ anagghaṁ ruciraṁ pabhassaraṁ,
kaṇṭhāvasattaṁ maṇibhusitaṁ me,
pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho
dadāmi te dhammapujāya dhīra.
1390. gavaṁ sahassaṁ usabhañca nāgaṁ
ājaññayutte ca rathe dasa ime,
pañahassa veyyākaraṇena tuṭṭho
dadāmi te gāmavarāni soḷasāti.
3. catuposathikajātakaṁ. +
[pts page 017] [\q 17/]
1391. bahussuto sutadhammosi saṅkha
diṭṭhā tayā samaṇabrāhmaṇā ca,
athakkhaṇe dassayase vilāpaṁ
aññonu ko te paṭimantako mayā.
[pts page 018] [\q 18/]
1392. subbhu subhā suppaṭimuttakambu
paggayha sovaṇṇamayāya 5- pātiyā, 6-
bhuñajassu bhattaṁ iti maṁ vadeti
saddhā 7- cittā tamhaṁ noti brūmi.
1. tuvaṁ hi - machasaṁ, syā 2. acchejji - machasaṁ, syā
3. phullikaṁ - machasaṁ, syā + vidhurajātake - puṇṇakajātaketipi vadanti. 5. sovaṇṇamayā - machasaṁ 6. pāṭiyā - syā 7. tadā - machasaṁ
[bjt page 356] [\x 356/]
1393. etādisaṁ brāhmaṇa disva 1- yakkhaṁ
succheyya poso sukhamāsasāno 2-
uṭṭhehi taṁ pañajalikāhi puccha 3-
devinusi tvaṁ uda mānusī nu.
[pts page 019] [\q 19/]
1394. yaṁ tvaṁ sukhenābhisamekkhase maṁ
bhuñajassu bhattaṁ iti maṁ vadesi,
pucchāmi taṁ nāri mahānubhave 4-
devinusi tvaṁ uda mānusi nu.
1395. devi ahaṁ saṅkha mahānubhāvā
idhāgatā sāgaravārimajjhe,
anukampikā no ca paduṭṭhacittā
tameva atthāya idhāgatosmi.
1396. idhannapānaṁ sayanāsanañca
yānāni nānā vividhāni saṅkha,
sabbassa tyāhaṁ paṭipādayāmi
yaṁ kiñci tuyhaṁ manasābhipatthitaṁ.
1397. yaṁ kiñci yiṭṭhaṁva hutaṁ va mayhaṁ
sabbassa no issarā tvaṁ sugatte,
sussoṇi subbhu suvilākamajjhe
kissa me kammassa ayaṁ vipāko.
[pts page 020] [\q 20/]
1398. ghamme pathe brāhmaṇa ekabhikkhuṁ
ugghaṭṭapādaṁ tasitaṁ kilantaṁ,
paṭipādayi saṅkha upāhanāhi
sā dakkhiṇā kāmaduhā tavajja.
1399. sā hotu nāvā phalakuppantā
anavassutā erakavātayuttā,
aññassa yānassa na hettha bhumi
ajjeva maṁ molinaṁ pāpayassu.
[pts page 021] [\q 21/]
1340. sā tattha cittā 5- sumanā patitā
nāvaṁ sucittaṁ abhinimmiṇitvā,
ādāya saṅkhaṁ purisena saddhiṁ
upānayi nagaraṁ sādhu ramma'nti.
4. saṅkhajātakaṁ.
1. disvāna vi - machasaṁ, syā 2. māsasamāno - machasaṁ, māsisāno - si
3. pucchā - machasaṁ 4. mahānubhāvena - machasaṁ 5. tuṭṭhavittā - machasaṁ, syā.
[pts page 024] [\q 24/]
[bjt page 358] [\x 358/]
1401. yo te imaṁ visālakkhi piyaṁ sammillabhāsiniṁ 1,
ādāya balā gaccheyya kinnu kayirāsi brāhmaṇa.
1402. uppajja 2- me na mucceyya na me mucceyya 3jivato
rajaṁva vipulā vuṭṭhi khippameva nivāraye.
[pts page 025] [\q 25/]
1403. yannu pubbe vikatthittho 4- balamhi ca apassito,
svājja 5- tuṇhikakodāni 6- saṅghāṭiṁ sibbamacchasi.
1404. uppajja me na mucceyya na me mucceyya jivato
rajaṁva vipulā vuṭṭhi khippameva nivārayi.
1405. kinne uppajji no mucci 7- kinne no mucci jivato,
rajaṁva vipulā vuṭṭhi katamaṁ tvaṁ nivārayī.
[pts page 026] [\q 26/]
1406. yamhi jāte na passati ajāte sādhu passati,
so me uppajjati no mucci kodho dummedhagocaro.
1407. yena jātena nandanti amittā dukkhamesino,
so me uppajjati no mucci kodho dummedhagocaro.
1408. yasmiñca jayamānasmiṁ sadatthaṁ nāvakhujjhati. ,
so me uppajjati no mucci kodho dummedhagocaro.
1409. yenāhibhuto kusalaṁ jahāti
parakkare vipulañcāpi atthaṁ,
sa bhimaseno balavā pamaddi
kodho mahārāja na me amuccatha.
1410. kaṭṭhasmiṁ manthamānasmiṁ pāvako nāma jāyati,
tameva kaṭṭhaṁ ḍahati yasmā so jāyate gini.
1. samahita bhāsiniṁ - machasaṁ, saṁsilabhāsani - syā 2. uppajje rā uppajji - machasaṁ, syā. 3. muñceyya - machasaṁ, syā
4. vikatthito - machasaṁ, syā 5. svajja - machasaṁ
6. tuṇhitato - machasaṁ 7. muñcittha - machasaṁ, syā.
[bjt page 360] [\x 360/]
1411. evaṁ mandassa posassa bālassa avijānato
sārambhā jāyate kodho sopi teneva ḍahayhati. 1-
1412. aggiva tiṇakaṭṭhasmiṁ kodho pavaḍḍhati,
nihiyati tassa yaso kāḷapakkheva candimā.
1413. anindho 2- dhumaketuva kodho yassupasammati,
āpurati tassa yaso sukkapakkheva candimāti.
4. cullabodhijātakaṁ.
[pts page 031] [\q 31/]
1414. santāhamevāhaṁ pasannacitto
puññatthiko acariṁ 3- brahmacariyaṁ
athāparaṁ yaṁ caritaṁ mamayidaṁ 4-
vassāni paññāsa samādhikāni
akāmako vāpi ahaṁ carāmi
etena saccena suvatthi
hataṁ visaṁ jivatu yaññadatto.
[pts page 032] [\q 32/]
1415. yasmā dānaṁ nābhinandiṁ kadāci
. disvānāhaṁati atithiṁ vāsakāle,
nacāpi me appiyataṁ aveduṁ
bahussutā samaṇā brahmanā ca 5-
akāmako vā hi ahaṁ dadāmi,
e tena saccena savatthi hotu
hataṁ visaṁ jivatu yaññadatto.
1416. āsiviso tāta pahutatejo 6-
yo taṁ adaṁsi 7- khilarā 8- udicca tasmiñca me appiyatāya ajja,
pitarañca te natthi koci viseso
e tena saccena savatthi hotu
hataṁ visaṁ jivatu yaññadatto.
[pts page 033] [\q 33/]
1417. santā dantā yeva paribbajanti
aññatra kaṇhā anakāmarūpā,
dipāyana kissa jigucchamāno
akāmako carasi brahmacariyaṁ.
1. dahati - machasaṁ, syā dayhati - machasaṁ, syā 2. aniḍo - machasaṁ, syā
3. ācari - machasaṁ, syā 4. mamedaṁ - machasaṁ
5. samaṇabrāhmaṇa - machasaṁ 6. bahutta - machasaṁ
7. adhasi - syā adasi - machasaṁ 8. khilārā - machasaṁ
[bjt page 362] [\x 362/]
1418. saddhāya nikkhamma punaṁ 1- nivatto
so eḷamugova balo2- vatāyaṁ,
etassa vādassa jigucchamano
akāmako carāmi brahmacariyaṁ
viññappasatthañca 3- satañca ṭhānaṁ
evampahaṁ puññakāro bhavāmi.
[pts page 034] [\q 34/]
1419. samaṇe tuvaṁ brāhmaṇe addhike ca
santappayāsi antapānena bhikkhaṁ,
opānabhūtaṁ ca gharaṁ tavayidaṁ
annena pānena upetarūpaṁ
atha kissa vādassa jigucchamano
akāmako dānamimaṁ dadāsi.
1420. pitaro ca me āsuṁ pitāmahā ca
saddhā ahu 4 dānapati vadañña
taṁ kullavantaṁ 5- anuvattamāno,
māhaṁ kule antima gandhino ahuṁ etassa vādassa jigucchamano
akāmako dānamimaṁ dadāsi.
[pts page 035] [\q 35/]
1421. dahariṁ kumāriṁ asamatthapaññaṁ
yaṁ tānayiṁ 6- ñātikulā sugatte
na cāpi me appiyataṁ avedi,
aññatra kāmā paricārayanti 7-
atha kena vaṇṇena mayā te 8- hoti
saṁvāsadhammo ahu evarūpo.
1422. ārā dūre na idha 9- kadāci atthi
paramparā nāma kule imasmiṁ
taṁ kullavantaṁ anuvattamānā,
māhaṁ kule antimagandhini ahuṁ
etassa vādasasa jigucchamānā
akāmikā 10- baddhacarāsmi tuyhaṁ.
[pts page 036] [\q 36/]
1423. maṇḍavya bhāsissaṁ abhāsaneyyaṁ 11-
taṁ khamyataṁ puttahetu mamajja,
puttapemā 12- na idha paratthi kiñci.
so no ayaṁ jīvati yaññadattoti.
6. kaṇhadīpāyanajātakaṁ.
1. puna - machasaṁ, syā 7. parivārayantā - machasaṁ, syā
2. capalo - machasaṁ, syā 8. hi - machasaṁ, syā
3. viññupasaṭṭhaṁ - machasaṁ 9. hi - machasaṁ.
4. ahuṁ - machasaṁ 10. akāmakā - machasaṁ
5. kulavattaṁ - machasaṁ, syā 11. bhāsiṁ samabhāsamaneyaṁ - machasaṁ 6. ānayi - machasaṁ 12. taṁ puttapemaṁ - machasaṁ
[pts page 041] [\q 41/]
[bjt page 364] [\x 364/]
1424. nacāhametaṁ jānāmi kovāyaṁ kassa cāti vā, 1-
yathā sākho vadi evaṁ nigrodha kinti maññasi.
1425. tato galavinitena purisā nihariṁsu maṁ,
datvā mukha pahārāni sākhassa vacanaṁ karā.
1426. etādisaṁ dummatinā akataññuta 2- dubbhinā,
kataṁ anariyaṁ sākhena sākhinā te janādhipa.
[pts page 042] [\q 42/]
1427. ncāhaṁ metaṁ jānāmi napi me koci saṁsati,
yamme tvaṁ samma akkhāsi sakhena kaḍḍhanaṁ kataṁ 3-
1428. sakhīnaṁ sājivakāro mama sākhassa cubhayaṁ,
tvaṁ no issariyaṁ dātā manusessu mahaggataṁ.
tayambhā labhitā iddhi ettha me natthi saṁsayo.
1429. yathāpi khijaṁ aggismiṁ ḍayhati na viruhati,
evaṁ kataṁ asappurise nassati na virūhati.
1430. kataññumhī ca posambhi sīlavante ariyavuttine,
sukhette viya khijāni kataṁ kambhi na nassati.
1431. imañca jammaṁ 4- nekatikaṁ asappurisacintakaṁ, 5-
hanattu sākhaṁ satthihi nāssa icchāmi jīvitaṁ.
[pts page 043] [\q 43/]
1432. khamyatassa 6- mahārāja pāṇā duppaṭiānayā,
khama dve asappurisassa nāssa icchāmahaṁ vadhaṁ.
1433. nigrodhameva seveyya na sākhamupasaṁvase,
nigrodhasmiṁ mataṁ seyyo yañce sākhasmiṁ jīvitanti.
7. nigrodhajātakaṁ.
1. cāti vā - machasaṁ, 2. akatañakadunā - machasaṁ akataññena - syā
3. karaṇaṁ machasaṁ 4. imaṁ - machasaṁ 5. cittitaṁ - machasaṁ 6. khamitassa - machasaṁ, syā
[pts page 046] [\q 46/]
[bjt page 366] [\x 366/]
1434. na takkaḷā santi na ālupāni
na khiḷāliyo na kalambāni tāta, eko araññambhi susānamajjhe
kimatthiko tāta khaṇāsi 1- kāsuṁ.
1435. pitāmaho tāta sudubbalo te
anekavyādhihi dukhena 2- phuṭṭho,
tamajjahaṁ nikhaṇissāmi sobbhe
nahissa taṁ jīvitaṁ rocayāmi
1436. saṅkappametaṁ paṭiladdha pāpaṁ
accāhitaṁ kamma karosi luddaṁ.
[pts page 047] [\q 47/]
mayāpi tāta paṭilacchase tuvaṁ
etādisaṁ kamma 3- jarūpanito, 4-
taṁ kullavantaṁ anuvattamāno
ahampi taṁ nikhaṇissāmi sobbhe.
1437. pharusāhi vācāhi pakubbamāne
āsajja maṁ tvaṁ vadase kumāra,
putto mama orasako samāno
abhitānukampi me tvaṁsi putta.
1438. na tāhaṁ 5- tāta abhitānukampi
hitānukampi te ahaṁpi tāta,
pāpañca taṁ kamma pakubbamānaṁ
arahāmi no vārayituṁ tato hi.
1439. yo mātaraṁ pitaraṁ vā vasiṭṭha 6-
adusake hiṁsati pāpadhammo,
kāyassa bhedā abhisamparāyaṁ
asaṁsayaṁ so sugatiṁ pareti.
[pts page 048] [\q 48/]
1440. yo mātaraṁ pitaraṁ vā vasiṭṭha
annena pānena upaṭṭhahāti,
kāyassa bhedā abhisamparāyaṁ
asaṁsayaṁ so sugatiṁ pareti.
1441. na me tvaṁ putta abhitānukampi
hitānukampi me tvaṁ si putta,
ahañca taṁ mātarā vuccamāno
etādisaṁ kamma karomi ludadaṁ.
1. khaṇasi - machasaṁ 2. dukkhena - machasaṁ, syā 3. kammaṁ - machasaṁ, syā
4. jaropanito- machasaṁ 5. tyāhaṁ - machasaṁ 6. saviṭṭha - machasaṁ, syā.
[bjt page 368] [\x 368/]
1442. yā te sā bhariyā anariyarūpā.
matā mamesā sakiyā 1- janenti
niddhāpayetaṁ sakā agārā
aññampi te sā dukha 2- māvaheyya.
[pts page 049] [\q 49/]
1443. yā te sā bhariyā anariyarūpā.
matā mamesā sakiyā janenti
dannā kareṇuva vasupanitā
sā pāpadhammā punarāvajātuti. 8. takkalajātakaṁ.
[pts page 052] [\q 52/]
1444. kinne vataṁ kimpana brahmacariyaṁ
kissa suciṇṇassa ayaṁ vipāko,
akkhāhi me brāhmaṇa etamatthaṁ
kasmā hi tumbhaṁ daharā na miyare.
[pts page 053] [\q 53/]
1445. dhammaṁ carāma na musā bhaṇāma
pāpāni kammāni vivajjayāma,
anariyaṁ parivajjemu sabbaṁ
ta smā hi ambhaṁ daharā na mīyare.
4446. suṇoma dhammaṁ asataṁ sataṁ ca
na cāpi dhammaṁ asataṁ rocayāma
hitvā asante na jahāma sante
ta smā hi ambhaṁ daharā na mīyare.
1447. subbeva dānā sumanā bhavāma
dadampi ce antamanā bhavāma,
datvāpi ce nānutappāma 3- pacchā ta smā hi ambhaṁ daharā na mīyare.
1448. samaṇe mayaṁ brāhmaṇe addhike ca
vaṇibbake sācanake daḷidde,
annena pānena abhitappayāma 4 ta smā hi ambhaṁ daharā na mīyare.
1. jātiyā - machasaṁ 2. dukkha - simu 3. nānu tapāma - machasaṁ 4. abhitapāma - machasaṁ
[bjt page 370] [\x 370/]
1449. mayañca bhariyā nātikkamāma
ambhe ca bhariyā nātikkamanti,
aññatu tāhi brahmacariyaṁ carāma
tasmā hi ambhaṁ daharā na mīyare.
1450. pāṇātipāti viramāma sabbe
loke adidantaṁ parivajjayāma,
amajjapā no ca musā bhaṇāma
tasmā hi ambhaṁ daharā na miyare.
1451. etāsu ce jāyare suttamāsu
medhāvino honti pahutapaññā 1-
bahussutā vedaguno ca 2- honti
tasmā hi ambhaṁ daharā na miyare.
1451. etāsu ce jāyare suttamāsu
medhāvino honti pahutapaññā 1-
bahussutā vedaguno ca 2- honti
tasmā hi ambhaṁ daharā na miyare.
1452. mātāpitā ca bhagini bhātaro ca
puttā ca dārā ca mayañca sabbe,
dhammaṁ carāma paralokahetu.
tasmā hi ambhaṁ daharā na miyare.
[pts page 053] [\q 53/]
1453. dāsā ca dasso 6- anujivino ca
paricārakā kammakarā ca sabbe,
dhammaṁ caranti paralokahetu
tasmā hi ambhaṁ daharā na miyare.
1454. dhammo bhave rakkhati dhammacāriṁ
dhammo suciṇṇo sukhamāvahāti
esānisaṁso dhammo suciṇeṇa
na duggatiṁ gacchati dhammacārī.
[pts page 055] [\q 55/]
1455. dhammo bhave rakkhati dhammacāriṁ
chattaṁ mahantaṁ viya vassakāle,
dhammena gutto mama dhammapālo
aññassa aṭṭhiti sukhī kumāroti.
9. mahādhammapālajātakaṁ.
1. pahutta - machasaṁ, bahuta - syā 2. vedaguṇā - machasaṁ 3. dāso -machasaṁ dāsi - syā
[pts page 056] [\q 56/]
[bjt page 372] [\x 372/]
1456. nāsmase katapāpambhi nāsmase alikavādine, nāsmasantaṭṭhapaññambhi 1- atisantepi 2- nāsamase.
1457. bhavanti heke purisā gopipāsakajātikā,
ghasanti maññe mittāni vācāya na ca kammunā
1458. sukkhañajali paggahitā vācāya paḷiguṇṭhitā
sakuddapheggu nāside yasmiṁ natthi kataññutā.
[pts page 057] [\q 57/]
1459. na hi aññañña 3- cittānaṁ itthīnaṁ purisāna 4- vā,
nānāva katvā saṁsaggaṁ tādisampi nāsamase.
1460. anariyakammaṁ okkantaṁ 5- atthetaṁ 6- sabba ghātinaṁ, 7-
nisitaṁva paṭicchannaṁ tādisampi nāsmase.
1461. vittarūpenidhekacce sākhallena 8- acetasā,
vividhehi upāyehi 9- tāsisampi nāsamase.
1462. āmisaṁ vā dhanaṁ vāpi yattha passati tādiso,
dubhiṁ 10- karoti dummedho tañca jhatavāna 11- gacchati.
[pts page 058] [\q 58/]
1463. mittarūpena bahavo chantā sevanti sattavo,
jahe kāpurisehete kukkuṭo viya senakaṁ.
1464. yo ca uppatitaṁ atthaṁ na khippamanuṇujjhati,
amittavasamanovati pacchā ca manutappati.
1465. yo ca uppatitaṁ atthaṁ khippameva nibodhati,
muccate satatusambādhā kukkuṭo viya senakā.
1466. taṁ tādisaṁ kuṭamivoḍḍitaṁ 12- vane
adhammikaṁ niccavidhaṁsakārinaṁ,
ārā vivajjeyya nāro vicakkhaṇo
senaṁ yathā kukkuṭo vaṁsakānane'ti.
10. kukkuṭajātakaṁ.
1. nāsmase attatatha paññambhi - syā 2. attasantepi - machasaṁ
3. aññoñña - syā 3. aññoñña - syā
4. purisanaṁ - machasaṁ 5. mukakantaṁ - syā
6. athetaṁ - machasaṁ 7. ghāṭinaṁ - machasaṁ
8. sābbalena - machasaṁ, syā 9. upāyanti - machasaṁ, syā
10. dubbhiṁ - machasaṁ, syā 11. hanatvāna - machasaṁ, syā
12. kuṭṭa - machasaṁ
[pts page 060] [\q 60/]
[bjt page 374] [\x 374/]
1467. alaṅkato maṭṭakuṇḍali
mālāhāri haricandanussado,
bāhā paggayha nandasi
vanamajjhe kiṁ dukkhito tuvaṁ.
1468. sovaṇṇamayo pahassaro
uppanno athapañajaro mama
tassa cakkayugaṁ na vindāmi
tena dukkhena jahāmi jititaṁ.
1469. sovaṇṇamayaṁ maṇimayaṁ
lohamayaṁ atha rūpiyāmayaṁ,
pāvada rathaṁ kārayāmi te
cakkayugaṁ paṭipādayāmi taṁ.
1470. so māṇavo tassa pāvadi
candasuriyā ubhayettha bhātaro, sovaṇṇamayo raratho mama
tena cakkayugena sobhati.
[pts page 061] [\q 61/]
1471. bālo kho tvamasi māṇava
yo tvaṁ patthayase apatthiyaṁ, 1-
maññāmi tuvaṁ marissasi
na hi tvaṁ 2- lacchasi candasuriye.
1472. gamanāgamanampi dissati
vaṇṇadhātu ubhayettha vithiyo.
peto pana neva dissati
ko nu kho kandataṁ bālyataro.
1473. saccaṁ kho vadesi māṇava
ahameva kandataṁ bālyataro,
candaṁ viya dārako rudaṁ
petaṁ kālakatāhipatthaye.
1474. ādinnaṁ vata maṁ mantaṁ ghatasittaṁ va pāvakaṁ,
vārinā viya osiñcaṁ sabbaṁ nibbāpaye daraṁ.
[pts page 062] [\q 62/]
1475. sohaṁ abbuḷhasallosmi vitasoko anāvilo,
na socāmi na rodāmi tava sutvāna māṇavāti.
11. maṭṭakuṇḍalijātakaṁ.
1. apatthayaṁ - machasaṁ - syā 2. natvaṁ - machasaṁ 3. abbuḷhaṁ - machasaṁ
4. yamāsi hadayassitaṁ - machasaṁ - syā.
[bjt page 376] [\x 376/]
[pts page 064] [\q 64/]
1477. apacantāpi 1- dicchanti sanno laddhāna bhojanaṁ,
kimeva tvaṁ pacamāno yaṁ na dajjā na taṁ samaṁ.
1478. maccherā ca pamādā ca evaṁ dānaṁ na diyati,
puññaṁ ākaṅkhamānena deyyaṁ hoti vijānatā.
1479. yasseva hito na dadāti macchari tareva adadato bhayaṁ,
jighacchā ca pipāsā ca yassa bhāyati macchari.
tameva bālaṁ phusati 2- asmiṁ loke paramhi ca.
1480. tasmā vineyya maccheraṁ dajjā dānaṁ malābhibhu,
puññāti paralokasmiṁ patiṭṭhā honti pāṇinaṁ.
[pts page 065] [\q 65/]
1481. duddadaṁ dadamānānaṁ dukkaraṁ kamma kubbataṁ,
asanto nānukubbanti sataṁ dhammo durantayo.
1482. tasmā satañca asatañca nānā hoti ito gati,
asanto nirayaṁ yanti santo saggaparāyanā.
1483. appasemake pavecchinti 3- bahuneke 4- na dicchare,
appasmā dakkhiṇā dintā sahassena samaṁ mitā.
[pts page 066] [\q 66/]
1484. dhammaṁ care yopi samuñajakaṁ 5- care dārañca 6posaṁ dadaṁ appakasmiṁ,
sataṁ sahassānaṁ sahassayāginaṁ
kalampi nāgghanti tathāvidhassa te.
1485. kenesa yañño vipulo mahagghano
samenana dinnassa na agghameti,
kathaṁ sahassānaṁ sahassa yāginaṁ
kalampi nāgghanti tathāvidhassa te.
[pts page 067] [\q 67/]
1486. dadanti heke visame niviṭṭhā
jhatvā 7- vadhitvā atha socayitvā,
sā dakkhiṇā assumukhā sadaṇḍā
samena dinnassa na agghameti
evaṁ sahassānaṁ sahassayāginaṁ
kalampi nāgghanti tathāvidhassa te'ti.
12. khiḷārakosiyajātakaṁ.
1. apacayantopi - machasaṁ 2. phusasati - machasaṁ 3. appameke pavacchanti - machasaṁ
4. bahunā eke - syā
5. samuñajikaṁ - machasaṁ 6. puttadāraṁ - machasaṁ 7. jhetvā - machasaṁ.
[pts page 070] [\q 70/]
[bjt page 378] [\x 378/]
1487. vaṇṇavā abhirūposi ghano sañajātarohito,
cakakkavāka surūposi vippasannamukhindriyo.
1488. pāṭhinaṁ 1- pāvusaṁ macchaṁ valajaṁ muñajarohitaṁ.
gaṅgāya tīre nisinto 2- evaṁ bhuñjasi bhojanaṁ.
[pts page 071] [\q 71/]
1489. na cāhametaṁ bhuñjāmi jaṅgalā nodakāni vā,
aññatra sevālapaṇakā etaṁ me samma bhojanaṁ.
1490. na cāhametaṁ saddahāmi cakkavākassa bhojanaṁ,
ahaṁ hi 3- samma bhuñjāmi gāme loṇiyateliyaṁ.
1491. manussesu kataṁ bhattaṁ sucimaṁsupasecanaṁ,
na ca me tādiso vaṇṇo cakkavāka yathā tavaṁ.
1492. sampassaṁ antani veraṁ hiṁsayaṁ 4- mānusiṁ pajaṁ,
utusto ghasasi hito tena vaṇeṇā tavediso.
1493. sabbaloka viraddhosi 5- dhaṅka pāpena kammunā,
laddho piṇḍo na piṇeti tena vaṇena tavediso.
1494. ahampi samma bhuñjāmi ahiṁsā 6- sabbapāṇinaṁ.
apposasukko nirāsaṅki asoko akuto bhayo.
1495. so karassu anubhāvaṁ vitivattassu siliyaṁ,
ahiṁsāya varaṁ loke piyo hohisi mamiva.
1496. yo na hanti na ghāteti na jināti napāpaye,
mettaṁso sabbabhutesu veraṁ tassa na kenaciti.
13. cakkavātajātakaṁ.
1. pātinaṁ - machasaṁ 2. gaṅgā tīre nisinnosi - machasaṁ, syā
3. ahaṁpi - syā 4. hiṁsāya - machasaṁ, syā
5. ciruddhosi - machasaṁ - syā 6. abhiṁsa - machasaṁ
[pts page 072] [\q 72/]
[bjt page 380] [\x 380/]
1497. saccaṁ kira tvampi bhuripañño 1-
yā tādisi siri dhiti muti 2- ca,
na tāyate bhāvavasupanitaṁ
yo yāvakaṁ bhuñjasi appasupaṁ.
1498. sukhaṁ dukkhena paripācayanto
kālākālaṁ vicinaṁ chandachanto, 3-
atthassa dvārāni avāpuranto
tenāhaṁ 4- tussāmi yavodanena.
1499. kālañca ñatvā abhijihanāya
mantehi atthaṁ paripācayitvā,
vijambhissaṁ 5- sihavijamhitāni
tāyiddhiyā dakkhasi maṁ punāpi.
1500. sukhihi eke 6- na kāronti pāpaṁ.
avaṇaṇasaṁsaggabhayā puneke,
pahu samāno vipulatthavinti
kiṁ kāraṇā me na kārosi dukkhaṁ.
1501. na paṇḍitā antasukhassa hetu
pāpāni kammāni samācaranti,
dukkhena puṭṭhā khalitattāpi santā
chandā ca dosā na jahanti dhammaṁ.
1502. yena kenaci vaṇeṇana mudunā dāruṇena vā,
uddhare dinamantānaṁ pacchā dhammaṁ samācare.
1503. yassa rukkhassa chāyāya nisideya sayeyya vā,
na tassa sākhaṁ bhañejayya mittadubbho hi pāpako.
1504. yassāhi dhammaṁ 7- manujo vijaññā
yecassa kaṅkhaṁ vinayanti santo,
taṁ hissa dipañca parāyaṇañca
na tena mittaṁ jarayetha 8- pañño.
1. bhuripañña - machasaṁ 2. mati - machasaṁ 3. chinnachanno - machasaṁ
4. tenāha - machasaṁ 5. vichambhisaṁ - machasaṁ 6. sukhī pi ete - machasaṁ
7. yassa hi dhamma puriso vijaññā - machasaṁ 8. jiyetha - syā
[bjt page 382] [\x 382/]
1505. alaso gihi kāmabhogi na sādhu
asaññato pabbajito na sādhu,
rājā na sādhu anisammakāri
yo paṇḍito kodhano taṁ na sādhu.
1506. nisamma khantiyo kayirā nānisamma disampati,
nisammakārino rāja yaso kinti ca vaḍḍhatiti.
14. bhuripaññajātakaṁ.
[pts page 075] [\q 75/]
1507. kiṁ su naro jappamadhiccakāle
kaṁ vā vijjaṁ katamaṁ vā sutānaṁ,
so macco asamiñca parambhi loke
kathaṁ karo sotthānena gutto.
1508. yassa devā pitaro ca sabba
siriṁsapā 1- sabbabhūtāni cāpi,
mettāya niccaṁ apacitāni honti
bhutesu ce sotthānaṁ tadāhu.
[pts page 076] [\q 76/]
1509. yo pabbalokasa nivātavutti
itthi pumānaṁ saha dārakānaṁ,
khantā duruttānaṁ apaṭikkulavādi
adhivāsanaṁ sotthānaṁ tadāhu.
1510. yo nāvajānāti sahāyamatte
sippena kalyāhi dhanena jaccā,
rucipañño atthakāle mutimā
sahāyesu ve sotthānaṁ tadāhu.
1511. mittāni ve yassa bhavanti santo
saṁvissatthā 2- avisaṁvādakassa,
na mittaduhi 3- saṁvihāgi dhanena
mittesu ve sotthānaṁ tadāhu
1512. yassa bhariya tulyavayā mahaggā
anubbatā dhammakāmā pajātā, 4-
koliniyā silavati patibbatā
dāresu ve sotthānaṁ tadāhu.
1. sarisapā - machasaṁ 2. saṁvissaṭṭhā - machasaṁ 3. na mitta dubbhi - machasaṁ
4. sajātā - machasaṁ.
[bjt page 384] [\x 384/]
1513. yassa rājā bhūtapati yasassi
jānāti soceyyaṁ 1- parakkamañca,
advejjhatāsu 2- bhadayaṁ mamanti
rājusu ve sotthānaṁ tadāhu.
1514. antañca pānañca dadāti saddho
mālañca gandhañca vilepananañca, 3-
pasantacitto anumodamāno
saggesu ve sotthānaṁ tadāhu.
[pts page 077] [\q 77/]
1515. yamariyadhammena punanti vaddhā 4-
ārādhitā samacariyāya santo,
bahussutā isayo 5- silavantaṁ
arahantamajjhe sotthānaṁ tadāhu.
[pts page 078] [\q 78/]
1516. etāni kho sotthānāti loke
viññuppasatthāni 6- sukhuduyāni,
tānidha sevetha nāro sapañño
na hi maṅgale kikañcanamatthi 7- saccanti.
15. mahāmaṅgalajātakaṁ.
[pts page 084] [\q 84/]
1517. uṭṭhehi kaṇha kiṁ sesi ko attho supine tena
yopi tuyha sako bhātā bhadayaṁ cakkhuñca 8- dakkhiṇaṁ
tassa vātā baliyanti ghato jappati kesava.
[pts page 085] [\q 85/]
1518. tassasa taṁ vacanaṁ sutvā rohiṇeyyassa kesavo,
taramānarūpo vuṭṭhāsi bhātusokena aṭṭitā.
1519. kinnu ummattarūpova kevalaṁ dvārakaṁ imaṁ,
saso sasoti lapasi ko nu te sasamāhari.
1520. sovaṇaṇamayaṁ maṇimayaṁ lohamayaṁ atha rūpiyāmayaṁ,
saṅkhasilāpavāḷamayaṁ kārayissāmi te sasaṁ.
1521. santi aññapi sasakā araññe vanagocarā,
tepi te ānayissāmi kidisaṁ sasamicchasi.
1. soveyya - machasaṁ 2. amijjhatā - machasaṁ 3. vibhusanañca - machasaṁ
4. punatti vuddhā - machasaṁ 5. issayo - machasaṁ 6. viññadupasaṭṭhāni - machasaṁ
7. kiṁcina - syā 8. cakkhu - machasaṁ
[bjt page 386] [\x 386/]
1522. nacāhametaṁ icchāmi ye sasā paṭhiviṁ sitā,
candato sasamicchāmi tamme obhara kesava.
[pts page 086] [\q 86/]
1523. so nūna madhuraṁ ñāti jīvitaṁ vijahissasi,
apatthiyaṁ yo patthayasi candato sasamicchasi.
1524. evañce kaṇha jānāsi yadaññamanusāssi.
kasmā pure mataṁ puttaṁ ajjāpimanusocasi.
1525. yaṁ na labbhā manussena amanussena vā puna, 1-
jato me māmari putto kuto labbhā alabbhiyaṁ.
1526. na mantā mulabhesajjā osadhehi dhanena vā,
sakkā ānayituṁ kaṇhā yampetamanusocasi.
[pts page 087] [\q 87/]
1527. yassa etādisā assu amaccā purisapaṇḍitā,
yathā nijjhāpaye ajja ghato purisapaṇḍito.
1528. ādinnaṁ vata maṁ santaṁ ghatasintaṁ va pāvakaṁ, vārinā viya osiñcaṁ sabbaṁ nibbāpaye daraṁ.
1529. abbahi vata me sallaṁ yamāsi hadayanissitaṁ,
yo me sokaparetassa puttasokaṁ apānudi.
1530. sohaṁ abbuḷhasallosmi vitasoko anāvilo,
na socāmi na rodāmi tava sutvāna māṇava.
1531. evaṁ karonti sappaññā ye honti anukampakā,
nivattayanti sokamhā ghato jeṭṭhaṁva bhātaranti:
16. ghatapaṇḍitajātakaṁ.
dasakanipātaṁ niṭṭhitaṁ.
tassuddānaṁ:
daḷhakaṇhadhanañcayasaṅkhavaro
rājā sattāha sasakha takkaḷinā,
dhammaṁ kukkuṭakuṇḍalibhojanadā
cakkavāka subhurisasotthi ghattā
1. pana - machasaṁ
[pts page 092] [\q 92/]
[bjt page 388] [\x 388/]
1532. tassa nāgassa vippavāsena
virūḷhā sallaki 1- ca kuṭajā ca,
kuruvindakaravarā bhisasāmā 2-
nivāte pupphitā ca kaṇikārā. 3-
1533. kovideva suvaṇaṇakāyurā,
nāgarājaṁ bharanti piṇḍena,
yattha rājā rājakumāro vā
kavacambhihessati asamabhito.
[pts page 093] [\q 93/]
1534. gaṇhāhi nāga kabaḷaṁ mā nāga kisako bhava,
bahuni rājakiccāni yāni 4- nāga karissasi.
1535. sā nūna sā kapaṇikā andhā aparināyikā,
khāṇuṁ pādena ghaṭṭeti giriṁ caṇḍoraṇaṁpati.
1536. kā nu te sā mahānāga andhā aparināyikā,
khāṇuṁ pādena ghaṭṭeti giriṁ caṇḍoraṇaṁpati.
1537. mātā me sā mahārāja andhā aparināyikā,
khāṇuṁ pādena ghaṭṭeti giriṁ caṇḍoraṇaṁpati.
1538. muñcathetaṁ mahānāgaṁ yo yaṁ bharati mātaraṁ,
sametu mātarā nāgo saha sabbehi ñātihi.
1539. muttoca bandhanā nāgo kāsirājena pesito,
muhuttaṁ vissamitvāna 5- agamā yena pabbato.
[pts page 094] [\q 94/]
1540. tato so naliniṁ 6- gantvā sītaṁ tuñajarasevitaṁ,
soṇḍāya udakamāhatvo 7- mātaraṁ abhisiñcatha.
1541. koyaṁ anariyo devo akālena 8- pi vassati,
gato me atrajo putto yo mayhaṁ paricārako.
1542. uṭṭhehi amma kiṁ sesi āgato tyābhamatrajo,
muttomhi kāsirājena vedehena yasassinā.
1543. ciraṁ jivatu so rājā kāsinaṁ raṭṭhavaddhano, 9 yo me puttaṁ amocesi sadā vuddhāpacāyikanti. 10-
1. mātuposakujātakaṁ.
1. sallakiyā ca kuṭajā - syā 6. nalinaṁ - syā
2. bhisāmāva - syā hisassamā ca - machasaṁ 7. māhitvā - syā, machasaṁ 3. kaṇṇikārā - machasaṁ, syā 8. akālena pavassati - machasaṁ
4. tāni - machasaṁ 9. raṭṭhavaḍḍhano - machasaṁ, syā 5. assāyitvāna - machasaṁ 10. buddhāpacāyikaṁ - machasaṁ vuḍḍhā - syā
[pts page 097] [\q 97/]
[bjt page 390] [\x 390/]
1544. suṇohi mayhaṁ vacanaṁ janindi
atthena juṇhambhi idhānupatto,
na brāhmaṇe addhike tiṭṭhamāne
gantabbamāhu dipadāna 1- seṭṭha,
1545. suṇomi tiṭṭhāmi vadehi brahme
yenāsi 2- atthena idhānupetto,
kaṁ vā tva matthaṁ mayi patthayāno
idhāgamā brahema tadiṅgha brūhi.
1546. dadāhi me gāmavarāni pañca
dāsisataṁ sattagavaṁ satāni,
parosabhassañca suvaṇṇanikkhe
bhariyā ca me sādisi dve dadāhi.
[pts page 098] [\q 98/]
1547. tapo nu te brāhamaṇa hiṁsarūpo
mantā nu te brāhamaṇa cittarūpā,
yakkhāca te assavā santi keci
atthaṁ vā me abhijānāsi kattaṁ.
1548. na me tapo atthi na cāpi mantā
yakkhāpi 3- me assavā natthi keci
atthampi te nābhijānāmi kattaṁ
pubbeca kho saṅgatimattamāsi.
1549. paṭhamaṁ imaṁ dasasnaṁ jānato me
na tābhijānāmi ito puratthā,
akkhāhi me pucchito etamatthaṁ
kadā kuhiṁ vā ahu saṅgamo no.
1550. gandhārarājassa purambhi ramme
avasimhase takkasilāya deva,
tatthandhakārambhi timissikāyaṁ 4-
aṁsena aṁsaṁ samaghaṭṭayimha.
1551. te tattha ṭhatvāna ubho janinda
sārāṇiyaṁ vitisārimbha 5- tattha,
sāyeva no saṁgatimattamāsi
tato na pacchā na pure ahosi.
1. dvipadinada - machasaṁ, syā 2. yenāpi - machasaṁ 3. yakkhāca - syā
4. timissakāyaṁ - syā 5. vitisārayimbha - machasaṁ
[bjt page 392] [\x 392/]
1552. yadā dadāci manujesu brahme
samāgamo sappurisena hoti,
na paṇḍitā saṅgatisanthavāni
pubbe kataṁ vāpi vināsayanti.
1553. khālā ca kho saṅgatisanthavāni.
pubbe kataṁ vāpi vinasayanti,
bahumpi khālesu kataṁ vinassati
tathā hi bālā akataññarūpā.